Patanjali wordt beschouwd als de ‘vader’ van yoga. In zijn Yoga sutra’s, korte teksten, beschrijft hij de 8 stappen die je als yogi doorloopt. Hierin is het uiteindelijke doel dat yoga de mens verlost van zijn lijden. De eerste twee stappen van het achtvoudige pad zijn de yamas en niyamas die bijdragen aan innerlijke rust en vrede. Hierbij zijn yamas dingen die je niet doet zoals plegen van geweld of stelen. Niyamas daarentegen zijn dingen die je wel doet zoals meer tevreden zijn. De eerste yama is ahimsa ofwel geweldloosheid. Beroemde wereldleiders als Mahatma Gandhi en Dr. Martin Luther King Jr. zijn bekend om hun geweldloze acties.
Ahimsa
Wat betetekend geweld eigenlijk voor jou? Voor mij betekent het iets of iemand, mens of dier, (on)bewust pijn doen. In woorden, daden en zelfs in gedachten. Ik betrap mezelf wel eens tijdens het fietsen dat ik in stilte, of hardop, wel eens mensen vervloek omdat ze niet doorfietsen of me juist afsnijden. Voel ik me hier beter door? Nee.
Ahimsa: het vermijden van himsa (letsel) en een religieus of spiritueel filosofisch concept van geweldloosheid en eerbied voor al het leven. Het wordt meestal geïnterpreteerd als het tonen van vrede en ontzag voor alle voelende wezens [1]
Geweld heeft in de Yoga sutra’s de volgende definitie: “in denken en/of doen schade toebrengen”. Gek genoeg dacht ik bij geweld vaak aan iets wat een ander doet en waarin ik zélf niet een al te grote rol speelde. Ik ben immers geen vechtersbaas en ga conflicten meestal uit de weg. Ahimsa heeft me laten inzien dat geweld juist ook vanuit eigen handelen of op jezelf gepleegd kan worden. Volgens Patanjali ontstaat geweld in je mind. En komt het meestal vanuit je ego waar Gert Hartog al eerder een blog over heeft geschreven. Geweld ontstaat in je hoofd. Hier ligt zowel het ontstaan als de oplossing van geweld. Bij geweld denk je vaak aan iets wat anderen doen, maar de oorzaak ligt volgens Patanjali in de wens van de mens. Wanneer deze wensen of de verwachting niet worden voldaan kun je teleurgesteld raken of zelfs boos worden. Willen of moeten zorgt dat je geweld pleegt, op jezelf of op de ander.
Innerpeace
Geheel geweldloos leven is bijna onmogelijk. Maar door alert te zijn op je gedachten en deze te aanschouwen kun je dingen in perspectief plaatsen. Neem de afsnijdende fietser. Aan zijn gedrag kan ik niets doen, maar aan mijn gedrag wel. Waarom raak ik zo geïrriteerd? Door me in zijn gedrag te verplaatsen, mededogen te hebben, veroordeel ik iemand minder snel. Uiteindelijk accepteer ik de situatie en laat ik het los. Want waar maak ik me eigenlijk zo druk om?
Steeds vaker merk ik dat ik probeer om minder geweld te plegen. Niet alleen op anderen, maar ook op mezelf. Ik merk dat ik mezelf veel verplicht: een dag vrij? Dan móét ik in de ochtend yoga doen, dan móét ik afspreken met vriendinnen, dan móét ik schoonmaken of die serie kijken, want ik heb nu eenmaal vrij en dan moet ik dat doen, anders is het zonde. Een gekke gedachte, maar ik betrap mezelf hier regelmatig op. Herkenbaar? Nu probeer ik juist meer te luisteren naar mijn gevoel. Toch geen zin om uit te gaan? Dan neem ik vaker een avondje voor mezelf in plaats van af te spreken. Daarnaast eet ik geheel plantaardig, omdat ik niet tegen het idee meer kan dat dieren omwille van mij worden pijn gedaan. Een van de beste keuzes ooit. Voor mij zorgt dit voor meer vrede in én met mezelf. Het zorgt voor meer rust.
Dit zijn maar een aantal voorbeelden waarop ik probeer minder geweld te plegen. Pleeg jij wel eens geweld op anderen of op jezelf?
Liefs, Robin
Vind je dit leuk? Al eerder schreef ik een blog over hoe je meer tevreden wordt.
Photo by Mayur Gala on Unsplash
[…] betekent een geweldloos leven voor […]